ویتامین ای ویتامین e با نادر ترین قیمت از نمایندگی
ویتامین ای یا ویتامین اِ (E) یکی از ویتامینهای محلول در چربی است. این ویتامین خاصیت آنتیاکسیدانی دارد و از بافتهای بدن در مقابل اثرات مخرب رادیکال آزاد برخی از ترکیبهای شیمیایی محافظت میکند. در گیاهان و بیشتر در دانهها و مغزهای روغنی یافت میشود. ویتامین ای برای نخستین بار در سال ۱۹۲۰ میلادی کشف شد و سپس در سال ۱۹۳۶ (میلادی) از جوانه گندم جدا گردید و آلفا-توکوفرول نام گرفت. این نام از کلمه یونانی TOKOS به معنی «تولد کودک» و کلمهٔ PHEREIM به معنی دنیا آوردن گرفته شدهاست و OL برای نشان دادن ساختار الکلی آن است. بعدها دو گونه دیگر به نام بتا-توکوفرول و گاما-توکوفرول کشف شدند که اثرشان نسبت به آلفا-توکوفرول کمتر بود.[۱] این ویتامین در لایه چربی دیواره سلول و داخل سلول قرار میگیرد و از تخریب دیواره سلول جلوگیری میکند. همچنین ویتامین ای یک نام برای گروهی از مولکولها است که اثراتی شبیه آلفا توکوفرول را دارند.[۲] هرچند ویتامین E مهمترین عامل برای داشتن سیستم ایمنی قوی، پوست سالم و چشمهای سالم است، اما همه فواید و خطرات ویتامین E هنوز خیلی مشخص نیست.[۳]
محتویات
۱ فواید ویتامین ئی
۲ میزان توصیه شده
۳ کمبود ویتامین ئی
۴ مصرف بیش از اندازه
۵ زمان مناسب برای مصرف ویتامین ئی
۶ منابع حاوی ویتامین ئی
۷ اثرات جانبی
۸ نقش ویتامین E در ورزش
۹ منابع
فواید ویتامین ئی
همانطور که گفته شد این ویتامین در بدن نقش یک آنتیاکسیدان را ایفا میکند و از سلولهای بدن در مقابل تخریب حفاظت میکند، یعنی این ویتامین توانایی زیادی در خنثی کردن رادیکالهای آزادی دارد که درون سلولهای بدن و بهطور طبیعی ساخته میشوند و چون دارای الکترون جفتنشده هستند برای متعادل کردن خودشان اقدام به جذب الکترونهای سلولهای سالم بدن میکنند و از این طریق به آنها صدمه میزنند.[۲][۴] خاصیت آنتی اُکسیدانی این ویتامین به آن اجازه میدهد تا از لطمه دیدن داخل رگها و سکته قلبی پیشگیری کند. کمبود ویتامین E بیشتر در بیماریهای قلبی نمود پیدا میکند. همچنین این ویتامین دارای خاصیت ضد انعقادی میباشد که به جریان راحت خون در رگهایی که دارای پلاکتهای چربی چسبنده به دیواره هستند، کمک میکند. ویتامین ای همچنین باعث افزایش توانایی دستگاه ایمنی بدن به منظور مقابله با بیماریها میشود. جلوگیری از پیشرفت بیماری آلزایمر، کمک به درمان بیماریهای چشمی مثل آب مروارید، کمک به درمان دژنراسیون وابستهبهسن ماکولا، کاهش احتمال سکته قلبی در بیماران مبتلا به دیابت، کند کردن روند پیری سلولها، تقویت انسان در مقابل آلودگیهای زیستمحیطی، مقابله با کمخونی، درمان مشکلات ناشی از چربیهای بد هضم و کمک به بهبود بیماریهای پوستی، زخمها، اختلالات تولید مثل و کاهش دردهای پیش از قاعدگی[۵] و کاهش علائم و نشانههای لوپوس میشود.[۶]
همچنین این ویتامین در درمان انواع سرطانها مانند سرطان پروستات، پوست، و دهان کمک میکند. در تحقیقی نشان داده شدهاست که مردانی که از آلفا توکوفرول بیشتری استفاده کردند، خطر ابتلاء به سرطان پروستات در آنها ۵۳٪ کمتر از سایر مردان بودهاست.[۷] همچنین تحقیقات نشان داده که مصرف این ویتامین در دوران بارداری، خطر ابتلای نوزاد به بیماری آسم را کاهش میدهد. در این تحقیق مادران بارداری که کمترین میزان دریافت ویتامین ای را داشتند، نوزادانشان پنج برابر بیشتر در معرض خطر ابتلاء به آسم قرار گرفتند.[۸] این ویتامین در جلوگیری از ابتلاء به سکته مغزی در افراد غیر سیگاری نقش دارد اما در افراد سیگاری خیر.[۹]
ویتامین ای خطر گسترش بیماری آلزایمر را کاهش میدهد. پژوهشگران دانشگاه پزشکی شیکاگو با بررسی عادت غذایی ۶۰۰۰ نفر دریافتند که آن دسته از افرادی که دچار مشکلات فراموشی و نظایر آن نیستند، در عادت غذایی خود غذاهای سرشار از ویتامین ای گنجاندهاند. ویتامین ای، رادیکالهای آزاد را که محتملاً میتوانند به سلولهای مغز آسیب بزنند، مهار میکند.[۱۰][۱۱] ولی در کل مصرف بدون پوشش آن بسیار خطرناک میباشد مخصوصاً برای پوست صورت؛
مطالعات ثابت کرده اند که ویتامین ای، در بیماری کبد چرب غیرالکی و نیز در بیماران ایدزی مبتلا به کبد چرب، داری نقش موثری است[۱۲][۱۳]
میزان توصیه شده
میزان توصیه شده ویتامین ئی (هم آنچه در غذا وجود دارد و هم آنچه در مکملها هست) در افراد به شرح جدول زیر است:[۳]
سن میزان توصیه شده ویتامین ئی در واحد میلیگرم(mg) و واحد بینالمللی (IU)
کودکان
۱ تا ۳ سالگی ۶ میلیگرم در روز یا 9 Iu
۴ تا ۸ سالگی ۷ میلیگرم در روز یا 10.4 IU
۹ تا ۱۳ سالگی ۱۱ میلیگرم در روز یا 16.4 IU
خانمها
۱۴ سال به بالا ۱۵ میلیگرم در روز یا 22.4 IU
باردار ۱۵ میلیگرم در روز یا 22.4