تعمیر اسپکتروفتومتر
بنام خدا
اسپکتروفتومتر چیست ؟
اسپکتروفتومتر به عبارتی دیگر ابزاریست که مقداری از نور را که یک نمونه جذب می نماید را اندازه گیری می کند.
اسپکتروفتومتر ها از دو قسمت تشکیل شده اند که یک بخش اسپکترومتر یا طیف سنج که جهت تولید نور با طول موج های متفاوت کاربرد دارد.
بخش دوم قسمت فتومتر یا نور سنجی که مقدار نوری که از نمونه عبور می کند را می سنجد.
شدت نور نمایانگر تعداد فوتون های عبور کرده در ثانیه بعنوان I0 تعریف می شود هنگامی که نور از هوا عبور
می کند و جذبی در مسیر ندارد بعنوان I در نظر گرفته می شود پارامترهای دیگر تحت عنوان A یا absorbance
یا عبور transmittance یا T در نظر گرفته شده و با فرمول های زیر تعریف می گردند:
T=II0 , A= -log10T
در این حالت شدت نوری که فرض مثال از آب مقطر عبور کرده را سنجیده و بعد شدت نور عبور از نمونه
را می سنجیم و انتقال و جذب را دستگاه گزارش می نماید.
انواع اسپکتروفتومتر:
اسپکتروفتومتر ها در ابتدا با میزان محدوه کاری تقسیم بندی می شوند.
اسپکتروفتومتر ویزیبل visible که در محدوده نور مرئی از 400 تا 700 و در برخی موارد تا 1000 یا 1100
نانومتر توانایی کارکرد دارند.
اسپکتروفتومتر یو وی ویزیبل uv-visible که در رنج 190 تا 1000 یا 1100 نانومتر کار می کند.
و دستگاههای مادون قرمز که در محدوده 700 تا 1500 نانومتر کار می کنند.
اسپکتروفتومتر های یو ویزیبل دارای دو نوع تک پرتویی یا single beam و دو پرتویی یا double beam هستند
که در نوع دو پرتویی پرتو توسط تقسیم کننده پرتوbeam splitter به دو بخش تقسیم شده و یک پرتو به
بخش مرجع و دیگری به نمونه تابیده و توسط دو دتکتور مجزا قرائت می شوند.
در برخی از اسپکتروفتومتر ها که dual beam نامیده می شوند یک دتکتور وجود دارد و پرتو به دو قسمت
تقسیم میشود و بصورت یک در میان مرجع و نمونه قرائت می شوند.
در دستگاههای تک پرتویی یا سینگل بیم نیز یک پرتو و یک دتکتور و یک بخش جهت قرار دادن چهار کووت
متفاوت تعبیه میگردد.
ساختار اسپکتروفتومتر:
اسپکتروفتومتر ها معمولا از یک منبع نوری به عنوان بخش اول دستگاه آغاز شده که بسته به نوع
آن از لامپ های تنگستن و هالوژن و دوتریوم و ....تشکیل می گردد.
قسمت بعدی مجموعه ای از تعدادی آینه مقعر و عدسی های ویژه جهت کنترل مسیر نور وانتقال آن به
اسلیت یا شکاف ها هستند که تحت عنوان کولیماتور collimator شناخته می گردند.
اسلیت ها
هرچه طول بیشتری داشته باشند پهنای نور عبوری یا band pass بیشتر می شود.
منوکروماتور یا تک فام ساز این بخش نور پلی کروم یا چند رنگ را به نور تک رنگ یا منوکروم تبدیل می کند.
که این قسمت بر دونوع grating یا گریتینگ یا نوع منشوری می باشد.
در بخش های فوق از دو نوع استپ موتور نیز عموما بهره می برند که یکی جهت تعیین طول موج و دیگری
برای بخش منوکروماتور کاربرد دارند.
بخش بعدی محل قرار گرفتن کووت یا سل دستگاه بوده که دارای انواع متفاوتی به صورت 4تایی خطی