ابزاردقیق (سؤالات مصاحبه‌ی استخدامی)
پیش‌گفتار مؤلف
همانطور که می‌دانید کشور عزیزمان ایران دارای منابع عظیم نفت و گاز بوده و چرخ اقتصادی کشور بواسطه‌ی این منابع به گردش در می‌آید. به همین دلیل، صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، و پالایشگاه در ایران به طور پیوسته و مداوم رو به گسترش و پیشرفت بوده و تقاضای نیروی کار جهت اشتغال در اینگونه صنایع همواره وجود دارد. یکی از جذاب‌ترین و کلیدی‌ترین حرفه‌های موجود در صنایع مرتبط با نفت و گاز، تکنسین و کارشناس ابزاردقیق می‌باشد.
یک تکنسین ابزاردقیق وظیفه‌ی تعمیر، نگهداری، کالیبره، تنظیم و نصب دستگاه‌های اندازه‌گیری صنعتی و تجهیزات ابزاردقیق کنترل‌کننده را بعهده دارد. این افراد در صنایع مختلف به منظور تعمیر و نگهداری تجهیزات الکتریکی و سیستم‌های کنترلیِ در حال اجرا به کار گرفته می‌شوند.
یک تکنسین ابزاردقیق باید بداند که چگونه ولتاژ، جریان، مقاومت و توان با یکدیگر کار می‌کنند. همچنین باید بتواند نقشه‌های شماتیک پیچیده را آنالیز و درک کند. یک تکنسین ابزاردقیق طیف گسترده‌ای از وظایف را بعهده داشته و باید آنها را به انجام برساند. این افراد در یک روز کاری ممکن است یک یا چند یک از وظایف زیر را بعهده داشته باشند:
• مراجعه به کتابچه‌ی راهنمای شرکت سازنده‌ی تجهیز، و همچنین نقشه‌ها و نمودارهای مدار
• بازرسی و تست سیستم‌ها و تجهیزات ابزاردقیق جهت تشخیص خطا
• تعمیر و تنظیم اجزاء سیستم مانند سنسورها، ترانسمیترها، و PLCها
• کالیبره‌ی قطعات و تجهیزات ابزاردقیق
• اجرای تعمیر و نگهداری و تهیه‌ی گزارش تعمیر و نگهداری
یک مهندس کنترل و ابزاردقیق (C&I engineer) مسئولیت طراحی، توسعه، نصب، تعمیر و نگهداری تجهیزات ابزاردقیقی که در سیستم‌های نظارت و کنترل ماشین‌آلات و فرآیندها مورد استفاده قرار می‌گیرند را بعهده دارد. به عبارت دیگر، مهندسان کنترل و ابزاردقیق از عملکرد مؤثر و ایمنی سیستم‌های مانیتورینگ و کنترل ماشین‌آلات و فرآیندها اطمینان حاصل می‌کنند. این افراد معمولاً در شرکت‌های تولید و عرضه‌کننده‌ی تجهیزات ابزاردقیق و یا برای شرکت‌هایی که از این تجهیزات استفاده می‌کنند مشغول به کار می‌شوند، که از آن جمله می‌توان به شرکت‌های مربوط به نفت، گاز، پتروشیمی، و پالایشگاه و همچنین شرکت‌های مرتبط با انرژی هسته‌ای و انرژی‌های تجدید‌پذیر و نیز شرکت‌های مربوط به محیط زیست را عنوان کرد.
مهندسان کنترل و ابزاردقیق باید از فرآیند عملیاتی کارخانه درک کاملی داشته باشند. این افراد نقشی چند منظوره داشته و همیشه با همکاران خود در بخش خرید و طراحی همکاری نزدیکی دارند.
مهندسان کنترل و ابزاردقیق در یک زمینه‌ی کنترلی خاص همچون کنترل فرآیند پیشرفته (APC)، سیستم‌های کنترلی توزیع شده (DCS)، کنترل‌کننده‌های منطقی قابل برنامه‌ریزی (PLC)، و همچنین نظارت کنترل و جمع‌آوری اطلاعات (SCADA) مهارت‌های خود را افزایش می‌دهند. که البته استفاده از این زمینه‌ی کنترلی به ماهیت شغلی فرد بستگی دارد.
به طور کلی وظایف و مسئولیت‌های یک مهندس کنترل و ابزاردقیق می‌تواند به شرح زیر باشد:
• طراحی و توسعه‌ی سیستم‌های کنترلی جدید
• تست، نگهداری و اصلاح سیستم‌های موجود
• تجزیه و تحلیل اطلاعات و استخراج یافته‌ها از گزارشات مکتوب
• مدیریت عملیات
• همکاری با مهندسین طراحی، مهندسین بهره‌برداری، تدارکات و دیگر کارکنان داخلی
• ارتباط با مشتریان، تأمین‌کنندگان، پیمانکاران و مقامات مربوطه (به عنوان مثال، سازمان انهدام هسته‌ای)
• مدیریت هزینه و زمان پروژه
• عیب‌یابی و حل مسئله
• شناخت و تضمین پیروی از مقررات ایمنی و بهداشتی، و همچنین انطباق با استانداردهای کیفیت کشوری که در آن کار انجام می‌شود
• ارائه‌ی مشاوره و پشتیبانی مشاوره
• خرید تجهیزات
• نوشتن نرم‌افزارهای کامپیوتری و مراحل تست
• ارائه‌ی طرح‌های تجاری جدید
• پذیرش مسئولت و یک سطح مسئولیت‌پذیری که متناسب با موقعیت و جایگاه سازمانی می‌باشد
شرکت‌های خصوصی و دولتی برای تصدی شغل ابزاردقیق غالباً از میان فارق التحصیلان مهندسی برق با گرایش‌های کنترل، ابزاردقیق، و الکترونیک با برگزاری آزمون کتبی و تخصصی نفرات مورد نظر خود را انتخاب می‌کنند، اما عموماً استخدام نیروهای با سابقه و البته آزموده در اولویت قرار دارد. یکی از مشکلاتی که فارق التحصیلان دانشگاه‌های ایران با آن مواجه هستند، عدم آشنایی با محیط کار و سؤالات احتمالی قابل طرح در مصاحبه‌های استخدامی می‌باشد. در کتابی که در دست دارید، محتمل‌ترین سؤالاتی که ممکن است در آزمون مصاحبه‌ی استخدامی مطرح شود آمده است. این مجموعه مشتمل بر 444 سؤال به همراه جواب و تصاویر مرتبط می‌باشد که می‌تواند منبع خوبی را در اختیار متقاضیان اشتغال در حرفه‌ی ابزاردقیق قرار دهد.
