شیفتر پشت فرمان
شیفتر پشت فرمان یا پدل شیفتر یکی از فن آوری هایی است که با پیشرفت تکنولوژی زندگی رانندگان را در سالهای اخیر آسان و راحت کرده است. یکی از دغدغه هایی که همیشه ذهن رانندگان بوده و هست تعویش دنده است. مشکل آنها این است که دنده را درست انتخاب کرده ایم یا اصلا نیاز به تعویض دنده داشته ایم و یا این مشکل که گاهی دنده درست جا نمی رود و گیر میکند. این موضوع باعث می شود رانندگان به دست دنده توجه کنند و انرژی خود را برای یک رانندگی لذت بخش از دست بدهند.
از این رو خودروسازان با توجه به تجربیاتی که در مسابقات فرمول یک داشتند طرحی پیاده کردند که شیفتر یا پدلی بود که پشت غربیلک فرمان قرار میگیرد. شیفتر پشت فرمان به صورت دو دکمه پشت فرمان هستند که یکی برای اضافه کردن دنده و دیگری برای کم کردن دنده به کار می رود. در این حالت خلاص کردن دنده ها به این صورت می باشد که باید دو پدل یا دو دکمه رو همزمان با هم بگیریم تا خلاص شود.
تاریخچه :
در گذشته نچندان دور رانندگان باید برای تعویض دنده از کلاچ و اهرم کنسول میانی و یا اهرم تعبیه شده در کنار فرمان استفاده می کردند. امروز شاهد خودروهایی هستیم که با گیربکس های خودکار و نیمه خودکار به راحتی امکان تعویض دنده ها را در کسری از ثانیه به واسطه دکمه پشت فرمان میسر کرده اند. منتها چیزی نه شبیه خودروهای امریکایی دهه ی ۷۰ تا ۹۰ . بلکه انچه این سالها بین خودروسازان بیان شده حضور اهرم هایی است که تنها سبک و سنگین کردن دنده را به راننده می دهد. این ابداع در شهر لمانز فرانسه که خود یکی از مخترعین ساخت خودرو های نیرو گرفته از اسب بخار بود روش جدیدی برای تعویض دنده پیشنهاد داد که ساختار اولیه خودرویی که در این زمینه طراحی و ابداع کرد در موزه نگهداری می شود. اما در سال ۱۹۸۹ یکی از رویدادهای مهم تاریخ مسابقات فرمولا رخ داد و جان بارنارد طرحی اعلام کرد که تعویض دنده بوسیله نیروی هیدروالکترونیک باشد. در سال ۱۹۹۷ فراری در مدل۳۳۵ از گیربکسی تحت عنوان F1 استفاده کرد که اولین محصول در تکنیک استفاده از پدل شیفتر یا شیفتر پشت فرمان بود و بعد از آن در بی ام دبلیو و آلفارومءو از سیستم های مشابه آن اختراع و استفاده کردند.
منتها همیشه اولین ها بهترین ها نیستند. در اولین محصولات به فناوری و ارگونومی و راحتی پدلها توجه نشد و می توان این نوع خودروها را به سه نسل بررسی کرد. اولین نسل توسط فراری اراءه و به کمک بی ام دبلیو همگانی شد. در این نسل مشکلی که وجود داشت به خاطر شکل پروانه ای و کوچک پدلها و دکمه ها بود که دست رانندکان را خسته می کرد و این امر باعث می شد کمتر از آنها استفاده شود. نسل بعدی مرسدس با کلاس اس به این پدلها کمی فرم و حالت بخشید و در این حالت بیشتر به راننده و حالت ارگونومی آن فکر شده اما این حالت نیز راننده را آزار می داد و آن هم بدلیل فاصله کم اهرم ها نسبت به فرمان بود و جا بود برای طراح مجدد و بهتر کردن محصول. در سال ۲۰۱۷ این آپشن (شیفتر پشت فرمان) در لیست تجهیزات خودروهای لوکس و اسپرت قرار دارد گرچه از آن زیاد استفاده نمی شود خودروسازان به فکر همه گیر کردن آن افتادند. ضمن آن قصد دارند فاصله بین پدلها و فرمان از استاندارد مشخصی پیروی کند.
انواع گیربکس:
گیربکس های اتوماتیک در دو نوعند:
گیربکس با کلاچ دوگانه:
عملکرد گیربکس کلاچ دو گانه یا DCT شبیه به گیربکس دستی است که زمان توقف کلاچ خلاص شده و هرگاه اتومبیل قصد حرکت مجدد داشت دنده با سرعت و دقت عوض می شود.
گیربکس ضریب متغیر پیوسته:
گیربکس ضریب متغیر پیوسته یا CVT آسان و راحت و کار آمد است. طوری که دنده همیشه در دو موتور خاص تعویض می شود و این مساله ممکن است راننده را دلزده کند و خسته کننده باشد. برای همین شرکت های خودرو ساز به صورت دستی این قابلیت را نیز تنظیم کرده اند تا با استفاده از پل شیفتر در دور موتور دلخواه بتوانند دنده عوض کنند و از رانندگی لذت و هیجان کافی را ببرند.
مزایای شیفتر پشت فرمان (پدل شیفتر):
سرعت و دقت در تعویض دنده
توانایی تغییر دنده در هر دور موتور
تعویض دنده بدون رها کردن فرمان
خستگی کمتر و تمرکز بیشتر راننده
کاهش مصرف سوخت
خلوت شدن کنسول میانی
ارگونومی مناسب برای راننده
کوتاه کردن مسیر دنده
امکان شتاب گیری بهتر و بالا رفتن سرعت عمل راننده
گرفته شدن بیش از نیمی از خلاصی دسته دنده و بالا رفتن عمر گیر بکس
معایب شیفتر پشت فرمان (پدل شیفتر):
افزایش استهلاک:این سیستم در اکثر خودروها علاوه بر تیپ ترونیک در حالت اتوماتیک نیز قابل استفاده است. اگر در حالت اتوماتیک شیفتر پشت فرمان استفاده شود در عملکرد عادی گیربکس اختلال ایجاد می شود. همین موضوع باعث افزایش استهلاک می شود.
بالا رفتن دمای گیربکس و