قهوه ترک
ه ترک به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین انواع قهوه در جهان همواره با روش‌های سنتی دم می‌شود.
ریختن قهوه آسیاب شده در ظروف فلزی که جذوه یا ایبریک نامیده می‌شود بر روی حرارت قرار می‌گیرد و این درجه حرارت در پروسه دم کردن افزایش می‌یابد.
این روش دم کردن قهوه ترک را از دیگر روش‌های دم‌آوری قهوه که حرارت در آن‌ها ثابت است – همچون دم کردن اسپرسو- و یا کاهش تدریجی حرارت – همچون فرنچ پرس و پور آور (Pour-over)- جدا می‌کند.
برای این پروسه می‌بایست از قهوه‌هایی با رُست یا برشته‌کاری روشن یا متوسط استفاده کرد.
در خصوص ورود و تاریخ رسیدن قهوه به امپراتوری عثمانی چند روایت مختلف وجود دارد اما بر اساس مکتوبات تاریخی به نظر می‌رسد در میان سال‌های 1511 تا 1555 میلادی از طریق زائران مسلمان و حجاج و یا حکمرانان یمنی یا قاهره به استانبول وارد عثمانی شده است.
روایت دیگری که از دیگر روایات مستندتر است، افتتاح نخستین قهوه‌خانه در استانبول به دست دو برابر دمشقی از شام (سوریه امروز) به نام‌های حَکم و شمس در سال 1555 در محله تهته کله (tahtakale)، بازمی‌گردد و تعداد قهوه‌خانه‌ها در کمتر از 15 سال به 600 قهوه‌خانه می‌رسد.
آنچه امروزه به‌عنوان قهوه ترک می‌شناسیم در کشورهای عربی، قبرس، بوسنی، ارمنستان و یونان با یدک کشیدن نام آن کشورها شناخته می‌شود.
فارغ از نام این نوع قهوه، روش دم‌آوری و عصاره‌گیری آن از سابه‌ی قهوه و حرارت دادن آن در ظروف مخصوص مسی و قلع اندود و ترکیب آن با آب یا شیر است.
در ترکیه نوشیدنی‌های گرم متنوعی در زیرمجموعه قهوه ترک قرار می‌گیرند که بعضی از آن‌ها حتی بدون استفاده از دانه قهوه تهیه و عرضه می‌شوند.
قهوه ترک معمولی
نخستین و متداول‌ترین نوع قهوه ترک همین قهوه ترکی است که بسیاری از ما آن را تجربه کرده‌ایم. قهوه‌ای که به‌صورت آسیاب دستی یا برقی و پودر مانند آسیاب می‌شود و معمولاً همراه با شکر در آب و در ظرف‌های مخصوص جوشیده و دم‌آوری می‌شود. در این نوع قهوه با افزودن انواع ادویه همچون دارچین، هل، کندور رومی، زنجبیل و … تنوع آن را افزایش می‌دهند.
قهوه هَوَنگی (Dibek)
این نوع، همان قهوه سنتی استانبولی و عثمانی است و در روش دم‌آوری تفاوت خاصی با قهوه ترک معمولی ندارد. تفاوت در سابه دانه قهوه است که در هاون کوبیده می‌شود. کوبیدن نامتوازن دانه‌ها موجب می‌شود که سابه قهوه یکدست نباشد و این تغییر در اندازه‌ی سابه، موجب کیفیتی متفاوت از عصاره‌گیری می‌شود.
قهوه شنی
این نوع قهوه در سواحل غربی دریای سیاه محبوب ویژه‌ای دارد و تمرکز آن بر روش‌های حرارت دهی و دم‌آوری است. جذوه را که همان ظرف جوشاندن قهوه ترک است تا کمر یا پایین‌تر در شن داغ قرار می‌دهند تا قهوه به جوش آید و حاضر شود. ممکن است در این روش شن‌ها مجدد حرارت ببینند یا نه. به نظر عده‌ای از مورخان این روش اولین روشی بوده که اقوام سرزمین‌های عربستان جنوبی با توجه به وجود شن‌های داغ در آن منطقه جغرافیایی با آن نوشیدنی قهوه تهیه می‌کردند.
قهوه ترک با شیر
در این نوع قهوه ترک به‌جای آب از شیر گاو برای تهیه قهوه استفاده می‌شود و مزه کاملاً متفاوتی دارد و روش تهیه سنتی آن با شیر گاومیش به حاشیه دریای سیاه بازمی‌گردد و همچنان این نوع قهوه ترک در این مناطق از محبوبیت ویژه‌ای برخوردار است.
این چهار روش که تا اینجا به آن اشاره شد از متداول‌ترین روش‌های دم کردن قهوه ترک به شمار می‌رود که می‌توان این روش‌ها را با یکدیگر هم ترکیب کرد. به‌طور مثال قهوه با شیر را در شن داغ دم‌آوری کرد و یا دانه قهوه آن را در هاون کوبید.
قهوه ترک بنه (menengiç)
بنه یا پسته کوهی که در ایران هم استفاده زیادی در انواع آش، اشکنه و ترشی دارد، در مناطق مرکزی ترکیه یعنی آناتولی مرکزی به‌وفور یافت می‌شود. «قهوه ترک بنه» درست مانند قهوه ترک معمولی رُست یا برشته، آسیاب و دم‌آوری می‌شود؛ با این تفاوت که به‌جای دانه قهوه، از بنه خشک استفاده می‌شود. این نوع قهوه بیشتر در قونیه و غازیان تپه محبوبیت دارد و نام دیگر آن «قهوه کُردی» است. این نوع قهوه به خاطر نداشتن کافئین نوشیدنی محبوبی برای افراد حساس به کافئین است. قهوه ترک بنه یا کردی با شیر یا آب تهیه می‌شود.
قهوه ترک تلخ (Mirra)
به‌طور خلاصه روش تهیه این نوع قهوه به شکلی است که بیشترین تلخی را از دل دانه قهوه بیرون بکشد! رُست یا برشته‌کاری و سوزن‌جوش کردن چندباره قهوه از روش‌هایی هستند که برای تلخ‌تر کردن قهوه استفاده می‌شود و درنهایت مایعی ملاس مانند و غلیظ به دست می‌آید که این نوع قهوه را از آن تهیه می‌کنند. این قهوه در ناحیه آناتولی جنوبی و آدنا محبوب است.
قهوه خُتایی (Hatay)
قهوه ختایی که در اطراف شهر باستانی انتاکیه محبوب است، تفاوت چندانی با قهوه تلخ ندارد
