زانتان گام

زانتان گام (Xanthan Gum) صمغی با ماهیت پلی ساکاریدی است که حاصل فرایند تخمیر باکتری زانتوموناس می باشد. زانتان گام یکی از مهمترین پلی ساکارید میکروبیولوژیکی است و کاربردهای بیشماری در صنعت امروزی دارد. در واقع زانتان گام یک ماده غیر یونی است که شباهت بسیاری به پلاستیک دارد و به عنوان پلاستیک غیرحقیقی شناخته می شود. حلالیت زانتان گام در آب بسیار زیاد است. ویسکوزیته آن در گستره دمای زیادی ثابت می ماند. یکی از خواص مهم زانتان گام، پخش شدن آن در مایع است که سبب می شود محلول حاصل، خاصیت ویسکوز و پایدار پیدا می کند به طوری که ۱۰۰ برابر ویسکوزتر از ژلاتین است. همچنین از آن به عنوان یک حجم‌دهنده و تثبیت کننده استفاده می‌شود. زانتان گام در صنعت مواد اولیه غذایی و صنعت تولید دارو کاربردهای بیشماری دارد.

تولید زانتان گام
باکتری های تولید کننده زانتان گام را به یک ظرف شامل گلوکز و نمک‌های مغذی که به یک منبع تامین هیدروژن وصل است، اضافه می کنند. سپس با گرما دادن به ظرف واکنش، باکتری ها از بین می روند و زانتان گام به وجود خواهد آمد. مواد تولید در این واکنش، زانتان گام و ایزوپروپیل الکل است که با گذشت زمان، الکل تبخیر شده و پلیمر خشک حاصل می شود. البته زانتان گام را از فرمانتاسیون گلوکز و لاکتوز نیز به دست می آورند.

کاربرد زانتان گام
به غیر از فرآورده های غذایی، از زانتان گام در تولید محصولات آرایشی و بهداشتی نیز استفاده می شود. این ماده باعث شده تا محصولات بهداشتی قوام و غلظت مناسبی پیدا کنند و به راحتی از ظرف خود خارج گردند. زانتان گام در تولید فرآورده های آرایشی و بهداشتی مثل خمیر دندان، انواع کرم، لوسیون بدن، شامپو، ژل مو کاربرد دارد. این صمغ در صنعت نیز کاربرد های فراوانی دارد. به دلیل مقاومت در برابر دما و pH های مختلف برای تولید محصولات صنعتی همچون قارچ کش، علف کش، حشره کش، مواد شوینده ویژه کاشی و اجاق گاز، انواع رنگ و چسب به کار می رود. بعلاوه از زانتان گام به عنوان عامل غلیظ کننده در صنعت داروسازی نیز استفاده می شود.