آگار چیست

آگار
آگارازعصاره خشک جلبک های قرمز ب دست می اید که از نظر شیمیایی استرسولفوریک گالاکتان می باشد.
بشکل قطعات باریک نازک شفاف، یا گرد سفید خاکستری رنگ بی‌مزه و بی‌بو است. در آب سرد نامحلول است ولی ابتدا در آبجوش آن را حل کرده و سپس در ۳۵ تا ۴۰ درجهٔ سانتی گراد یا کمتر سرد نموده به صورت ژل درمی‌آورند.
آگار می‌تواند به عنوان ملین، مهارکننده اشتها، جایگزین گیاهی برای ژلاتین، قوام دهنده سوپ، نگهدارنده مربا، بستنی و دیگر انواع دسر مورد استفاده قرار گیرد.[۵] این ماده به عنوان یک سوبسترای جامد در تهیه محیط کشت میکروبی نیز کاربرد فراوانی دارد. ماده ژل مانند موجود در آگار، یک پلی ساکارید غیر منشعب است و از دیواره سلولی برخی از گونه‌های جلبک قرمز (عمدتاً از جنس Gelidiumو Gracilaria) گرفته می‌شود.

میکروبیولوژی:
از پلیت حاوی آگار جهت تهیه محیط کشت استفاده می‌شود. در این محیط علاوه بر آگار مواد مغذی دیگری نیز وجود دارد که باکتری یا قارچ را قادر می‌سازد تا در آن محیط رشد کنند. باکتری‌ها و قارچ‌ها را می‌توان پس از رشد، در زیر میکروسکوپ مشاهده کرد. آگار برای بسیاری از ارگانیسم‌ها غیرقابل هضم است بنابراین رشد میکروبی نمی‌تواند بر کیفیت ژل اثر بگذارد. آگار تجاری، به شکل پودر است که با مخلوط شدن با آب، ژله‌ای شده و می‌تواند در محیط کشت باکتری مورد استفاده قرار گیرد. سپس بر اساس نیاز میکروب‌ها، سایر مواد غذایی نیز افزوده می‌شوند. فرمولاسیون‌های مختلفی به منظور کشت میکروب‌ها وجود دارد که علت این امر نیاز محیطی متفاوت میکروب هاست.
کاربرد درمانی:
به عنوان یک ملیّن مخصوصاً در یبوست‌های مزمن، بکار می‌رود و بدون جذب شدن از روده می‌گذرد. همچنین ضد زخم معده و دوازدهه است. به صورت کپسول یا محلول معلّق در آب یاژله به مقدار ۴ تا ۱۶ گرم از راه دهان بکار می‌رود. آگار عمدتاً برای تهیهٔ محیط کشت در میکروب‌شناسی آزمایشگاهی مصرف می‌شود.
هشدار:
ژلوز یک مادهٔ سمی نیست و به مقدار کم در قنادی‌ها، خوراک پزی‌ها مصرف می‌شود اما استعمال آن به مقدار زیاد یا مکرر در اشخاص مسن اولاً باعث بالا رفتن کلسترول خون شده و ثانیاً انسداد حقیقی روده خواهد شد.
بررسی میزان تحرک
محیط های کشت دارای آگار و آگارز نیز مانند ژله متخلخلند و می توانند برای اندازه گیری حرکت میکروارگانیسم ها و جنبش آن ها مورد استفاده قرار گیرند. میزان تخلخل ژل نسبت مستقیمی با غلظت آگارز موجود در محیط دارد. بنابراین بر اساس آزمایش مورد نظر، غلظت مطلوب انتخاب می شود.
یک راه متداول به منظور بررسی تحرک میکروارگانیسم ها این است که نمونه میکروارگانیسم را در یک بلوک از مواد غذایی حاوی آگار در عمق فرو می بریم. در این شرایط سویه های متحرک قادرند به آرامی در داخل ژل حرکت کرده و رشد کنند. حرکت این میکروارگانیسم ها با گذر زمان قابل مشاهده خواهد بود در حالی که سویه های غیر متحرک تنها در همان محلی که نمونه اولیه وارد شده است، رشد می کنند.
برخی از کاربردهای دیگر آگار:
آگار به منظور ماده قالب گیری در دندان پزشکی نیز کاربرد دارد. همچنین از آگار در فرایند هیستوپاتولوژی، به عنوان یک ترکیب مجاز در ساخت کود زیستی، سوبسترایی برای واکنش رسوب دهی در ایمونولوژی و همچنین در تهیه دسر استفاده می شود.